De werking van PEA

PEA (palmitoylethanolamide) werkt als pijnstiller bij verschillende soorten aandoeningen, maar hoe werkt dit stofje in ons lichaam?

PEA komt van nature voor in lichaamscellen en weefsels. PEA vervult drie belangrijke functies in ons lichaam:
– Celbescherming: PEA is essentieel voor de bescherming tegen schadelijke invloeden die kunnen ontstaan door verschillende factoren, zoals zuurstoftekort, mechanische schade of schade door ontstekingen.
– Ontstekingsremming: PEA heeft een ontstekingsremmende functie. Dankzij deze functie is deze stof nuttig bij griep, verkoudheid en hooikoorts.
– Pijnstilling: PEA heeft een pijnstillend vermogen en regelt dit binnen in de cel.
Daarnaast heeft PEA ook anticarcinogene, neuroprotectieve en neuroregeneratieve effecten. Het brengt evenwicht in verstoorde lichaamsprocessen. Hierdoor is palmitoylethanolamide bij een groot aantal ziektebeelden in te zetten.

Palmitoylethanolamide kan zinvol ingezet worden bij een veelheid van aandoeningen die gepaard gaan met pijn of ontstekingen. De wetenschappelijke studies over dit onderwerp zijn in twee monografieën over palmitoylethanolamide in 2012 en 2013 besproken. In totaal zijn er vele tientallen klinische studies gepubliceerd sinds 1972, waaruit bij duizenden patiënten is gebleken dat palmitoylethanolamide werkzaam en veilig is bij onder andere chronische pijnaandoeningen (maar ook in meer acute situaties, zoals bij griep en verkoudheid). Het is een belangrijke nieuwe bijwerkingsvrije behandelmogelijkheid voor pijn en een grote doorbraak op het gebied van chronische pijnbestrijding. In aanvulling op de pijnstilling is recent duidelijk geworden dat palmitoylethanolamide in principe ook angst en depressieve gevoelens kan verlichten en tevens in diermodellen een anti-epileptisch effect heeft. Recent bleek dat palmitoylethanolamide ook de capaciteit versterkt van immunologisch actieve cellen om bacteriën te vernietigen.

Palmitoylethanolamide is een molecuul dat in de evolutie honderden miljoenen jaren geleden voor het eerst gesynthetiseerd werd door holtedieren, bepaalde ongewervelde dieren die in de zee leven. Zelfs eencelligen zoals gistcellen produceren palmitoylethanolamide. De cel- en weefselbeschermende werking van palmitoylethanolamide is vervolgens in de evolutie van vele dieren opgenomen en dat verklaart ook de afwezigheid van bijwerkingen en de bijzonder brede toepasbaarheid. De preventieve en therapeutische effecten van palmitoylethanolamide zijn vooral terug te voeren op de biologische werking ervan. Palmitoylethanolamide normaliseert namelijk uit balans gebrachte biologische processen zoals chronische ontstekingen of beschadigingen door trauma of zuurstofgebrek. Dit gebeurt onder andere via de invloed op een bepaalde kernreceptor, die de PPAR receptor genoemd wordt. Deze kernreceptor herstelt het evenwicht in cellen die uit balans gebracht zijn waardoor deze cellen niet langer te veel ontstekingsfactoren en pijnbevorderende stoffen aanmaken. Het activeren van deze kernreceptor speelt dan ook een belangrijke rol bij pijnstilling. Palmitoylethanolamide kan in veel cellen gevormd worden en kan op deze manier werkzaam zijn bij chronische pijnklachten. Het maakt namelijk deel uit van een natuurlijk antipijn systeem in ons lichaam. Bij elk chronisch pijnsyndroom vindt er overmatige activatie plaats van bepaalde cellen die bij ontsteking een rol spelen, zoals de mestcellen en de gliacellen. Sinds een aantal jaren is bekend dat deze niet-neuronale cellen chronische pijn in stand houden. Daarom is het van groot belang deze geactiveerde ontsteking-sachtige cellen in hun overmatige activiteit te remmen. Dat is precies wat palmitoylethanolamide doet. Het brengt deze cellen weer tot rust, waardoor chronische pijnsystemen in het lichaam aanmerkelijk zullen verminderen. Naast de kalmerende invloed op onder andere mestcellen en gliacellen zijn er inmiddels nog vele andere werkingsmechanismen geïdentificeerd.

Bij ontstekingsreacties zijn mestcellen betrokken. Deze cellen beïnvloeden het zenuwstelsel en het immuunsysteem. Een van de functies van PEA is het reguleren van het functioneren van de mestcellen. Zo heeft PEA een positieve invloed op uit de hand lopende ontstekingsreacties in het lichaam. Die uit de hand lopende reacties kunnen leiden tot uiteenlopende ziektebeelden, van neuropathische pijn tot migraine. PEA heeft dus een onderdrukkend effect op de geactiveerde mestcellen. Het heeft zo een ontstekingsremmend en pijnstillend effect bij neuropathische pijn. PEA remt daarnaast belangrijke ontstekingsmediatoren, zoals TNF-alpha, IL1 en COX-2.